Dị ứng thực phẩm đang trở thành mối quan tâm lớn đối với cha mẹ, đặc biệt là khi cho trẻ sơ sinh ăn dặm. Khoảng 1 trong 20 trẻ em mắc phải tình trạng này, có thể gây ra những phản ứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các thực phẩm có thể gây dị ứng, cũng như cách sử dụng thực phẩm an toàn cho trẻ là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và phát triển dinh dưỡng cho trẻ. Nào hãy cùng Tropic Farm tìm hiểu về vấn đề này cũng như cách giải quyết chúng nhé!

1. Dị ứng thực phẩm là gì?

Dị ứng thực phẩm xảy ra khi hệ miễn dịch của trẻ nhận diện sai một loại protein cụ thể (được gọi là chất gây dị ứng) trong thực phẩm và coi đó là mối nguy hại. Khi trẻ đã bị dị ứng với một loại thực phẩm nào đó, phản ứng dị ứng sẽ tái diễn mỗi khi trẻ tiêu thụ món ăn đó. Theo các nghiên cứu, khoảng 7% trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ gặp phải tình trạng dị ứng thực phẩm, và một số trẻ có khả năng vượt qua tình trạng này khi trưởng thành.

Bé nổi ban khi bị dị ứng thực phẩm

2. Một số thực phẩm dễ gây dị ứng

Các thực phẩm gây dị ứng phổ biến bao gồm:

• Sữa và sản phẩm từ sữa.
• Trứng.
• Đậu phộng.
• Các loại hạt (như hạt hạnh nhân, hạt điều và óc chó).
• Đậu nành.
• Hải sản (cá, động vật có vỏ và giáp xác).
• Lúa mì.
• Hạt mè.

Một số sản phẩm dễ gây dị ứng

3. Triệu chứng của phản ứng dị ứng

Phản ứng dị ứng có thể từ nhẹ đến nặng và thường xuất hiện trong vòng vài phút sau khi tiếp xúc với thực phẩm. Một số triệu chứng có thể bao gồm:

• Nổi mề đay, sưng, đỏ hoặc phát ban.
• Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi kèm theo ngứa và chảy nước mắt.
• Nôn mửa.
• Ho.

Lưu ý, trong các trường hợp có triệu chứng nặng dưới đây, mẹ nên đưa bé đến bác sĩ ngay lập tức:

• Sưng ở miệng, lưỡi hoặc cổ họng.
• Nổi mề đay lan rộng.
• Khó thở, ho hoặc thở khò khè.
• Khó nuốt hoặc giọng nói, tiếng khóc khàn.

Các dấu hiệu của bé khi dị ứng thực phẩm

4. Ai có nguy cơ cao mắc dị ứng thực phẩm?

Trẻ sơ sinh có nguy cơ cao mắc dị ứng thực phẩm nếu:

• Một trong các bậc phụ huynh hoặc anh chị em đã được chẩn đoán mắc các tình trạng dị ứng như dị ứng thực phẩm, eczema, hen suyễn, hoặc viêm mũi dị ứng.
• Trẻ đã có tình trạng dị ứng khác trước đó.

5. Làm Gì Để Ngăn Ngừa Dị Ứng Thực Phẩm Cho Trẻ?

Mặc dù không có cách nào chắc chắn để ngăn ngừa dị ứng, nhưng bạn có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ:

• Giới thiệu thực phẩm rắn từ 6 tháng tuổi.
• Giới thiệu thực phẩm dị ứng trước khi trẻ 1 tuổi.
• Nếu có thể, cho trẻ bú mẹ đến ít nhất 6 tháng tuổi và tiếp tục khi giới thiệu thực phẩm rắn.
• Để trẻ tiếp xúc với vi khuẩn tốt khi chơi.
• Cung cấp ánh sáng mặt trời an toàn để tăng cường vitamin D.

6. Cách điều trị dị ứng cho trẻ

6.1 Nguyên Tắc Cơ Bản

Nguyên tắc điều trị dị ứng thực phẩm là phát hiện và tránh xa các dị nguyên gây dị ứng. Đôi khi, điều này đòi hỏi cha mẹ phải thay đổi thói quen ăn uống của trẻ và chú ý hơn đến nguồn gốc thực phẩm.

6.2 Loại Bỏ Thực Phẩm Dị Ứng

• Bắt đầu cho trẻ ăn dặm bằng các thực phẩm an toàn, ít gây dị ứng như gạo và rau củ.
• Tránh các sản phẩm chế biến sẵn, đồ hộp, thịt xông khói và các gia vị nhân tạo.

6.3 Tham Khảo Ý Kiến Chuyên Gia

Nếu bạn nghi ngờ rằng trẻ có thể bị dị ứng thực phẩm, hãy tìm đến bác sĩ chuyên khoa dị ứng để được tư vấn. Họ có thể tiến hành các xét nghiệm cần thiết, chẳng hạn như xét nghiệm da hoặc xét nghiệm máu, để xác định loại dị nguyên gây phản ứng. 

Tuy nhiên, cần nhớ rằng kết quả của các xét nghiệm này không phải là yếu tố quyết định cuối cùng trong việc xây dựng chế độ ăn cho trẻ.

Mẹ nên đưa bé đến thăm khám bác sĩ khi bé bị dị ứng

6.4 Chăm Sóc Sau Khi Chẩn Đoán

Khi xác định trẻ bị dị ứng thực phẩm, cần loại bỏ thực phẩm đó khỏi chế độ ăn và tránh tiếp xúc với các dụng cụ có dính thực phẩm gây dị ứng. Điều này giúp ngăn ngừa các phản ứng dị ứng nghiêm trọng trong tương lai.

6.5 Tìm Kiếm Lời Khuyên Dinh Dưỡng

Việc loại bỏ một số thực phẩm khỏi chế độ ăn có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, do đó cha mẹ nên tìm kiếm sự tư vấn từ chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo trẻ vẫn nhận đủ vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển.

6.6 Sử Dụng Thuốc Điều Trị

Trong một số trường hợp, thuốc chống dị ứng có thể được sử dụng để giảm triệu chứng hoặc ngăn ngừa tái phát. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần có sự chỉ định và giám sát của bác sĩ chuyên khoa.

6.7 Phòng Ngừa Dị Ứng

Đối với trẻ sơ sinh, việc cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 4-6 tháng đầu đời có thể giúp giảm nguy cơ dị ứng. Đối với trẻ có nguy cơ cao, nên sử dụng sữa thủy phân để bảo vệ trẻ khỏi dị ứng thực phẩm. Tránh cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá và thực phẩm có khả năng gây dị ứng.

6.8 Chăm Sóc Trong Quá Trình Phát Triển

Theo dõi trẻ thường xuyên để phát hiện sớm các triệu chứng dị ứng và áp dụng các biện pháp can thiệp kịp thời. Cần chuẩn bị cho trẻ dần làm quen với các thực phẩm đã từng gây dị ứng khi chúng lớn lên, giúp trẻ phát triển chế độ ăn uống đa dạng và cân bằng.

Hãy theo dõi và nâng niu bé trong từng giai đoạn

Dị ứng thực phẩm không chỉ là một vấn đề sức khỏe mà còn là nỗi lo lắng của nhiều bậc phụ huynh. Mỗi bữa ăn của trẻ đều cần sự cân nhắc và cẩn trọng, nhưng đừng để điều đó làm mất đi niềm vui trong việc khám phá ẩm thực của các bé. Hy vọng với bài viết trên, Tropic Farm đã giúp ba mẹ có thể ngăn ngừa được các thực phẩm dị ứng cho trẻ và có cách điều trị phù hợp nếu chẳng may bé nhà mắc phải!